Zes redenen waarom de coöperatie een geschikt model voor samenwerking is. Waarom zou je als ondernemer uit de creatieve industrie aankloppen bij de Kennis en Innovatiecoöperatie? Zes goede redenen.
1. Je wilt zelfstandig zijn, maar wel samenwerken
De Kennis en Innovatiecoöperatie (KIC) werd eind 2013 opgericht door Nyenrode Business Universiteit, Cultuur-Ondernemen, Center of Expertise Creatieve Industrie Hogeschool Utrecht, Designlink en Federatie Dutch Creative Industries. KIC wil samenwerking tussen creatieve bedrijven, kennisinstellingen en de overheid stimuleren, zonder daarbij de zelfstandigheid van partijen aan te tasten. ‘De coöperatie is een model waarin je zelfstandig ondernemer kan blijven en toch op bepaalde gebieden kan samenwerken’, zegt Gert van Dijk, coöperatiehoogleraar en voorzitter van KIC.
2. Je wilt geen armpje drukken met grotere bedrijven
Uit cijfers van het Topsectorenbeleid blijkt dat 47 procent van de creatieve industrie in Nederland bestaat uit kleine bedrijven en zelfstandigen, ten opzichte van 11 procent voor heel Nederland. Het is een groep die bestaat uit creatieve, zakelijke dienstverleners, die vaak werken voor grote (lees: grotere) bedrijven en organisaties. Dat kan zorgen voor situaties waarbij opdrachtgever en opdrachtnemer armpje drukken, terwijl je misschien liever wil werken mét anderen, in plaats van vóór anderen. De coöperatie is dan een geschikt model, omdat het een democratische grondslag heeft.
3. Je wilt meer dan werken in opdracht
Door de gelijkwaardigheid binnen coöperaties kunnen er nieuwe vormen van samenwerking ontstaan, die verder gaan dan opdrachtgever versus opdrachtnemer. Kijk bijvoorbeeld naar de Windunie, dat in 2001 werd opgericht als coöperatie. De leden zijn eigenaren van windmolens, die tegenwoordig samen streven naar een wereld waarin duurzame energie een grotere rol speelt. Ze hadden ervoor kunnen kiezen om hun molens in opdracht van grote energiemaatschappijen te laten draaien, maar kwamen in plaats daarvan samen tot een nieuw businessmodel.
4. Je hebt baat bij nieuwe kennis
KIC helpt ondernemers in de creatieve sector bij de kennisontwikkeling rond samenwerkingsvormen en de oprichting van een nieuwe coöperatie. Het delen van kennis is een centraal aspect binnen coöperaties, zegt Van Dijk: ‘Het is het eerste wat je doet voor je van start gaat.’ Ieder lid brengt zijn eigen kennis in. Zo wordt van leden van KIC verwacht dat ze hun kennis delen over samenwerkingsvormen (al is lid worden niet verplicht), terwijl in de landbouw, zo vertelt Van Dijk, bijvoorbeeld veel kennis wordt gedeeld over dierziektes. ‘Iedereen heeft daar te maken met dezelfde problemen.’
5. Je hoopt een schakel in een groter geheel te worden
Elke coöperatie heeft een ander gemeenschappelijk doel. Er zijn coöperaties op juridisch vlak, die gezamenlijk ten strijde trekken tegen diefstal van bedrijfsgeheimen, maar ook exportcombinaties, waarmee bedrijven en zelfstandigen samen een bepaalde markt kunnen betreden. Ook, zegt Van Dijk, kan het coöperatiemodel gebruikt worden om verschillende schakels in een keten te integreren. ‘Kijk naar de boeren, waar de veehouderij en de marketing van producten in één coöperatie zitten. Een coöperatie kan zo helpen om twee verschillende stadia in de keten samen te brengen.’
6. Fiscale voordelen
Last but not least: een cooperatie kan fiscale voordelen met zich meebrengen. Kijk bijvoorbeeld naar een grootmacht als PricewaterhouseCoopers (PwC), dat zijn partner-bv’s in een coöperatie heeft gestopt. Slim, want daardoor kan het de leden winst uitkeren, zonder er nogmaals belasting over te hoeven betalen.